1404-فرو-18
2020 Jan 23
امام حسن علیه السلام :

عَلَیکم بِالفِکرِ، فَإنَّهُ حَیاةُ قَلبِ البَصیرِ و مَفاتیحُ أبوابِ الحِکمَة. بر شما باد به تفکّر، که تفکّر مایه حیات قلب شخص بصیر و کلید درِ حکمت است. إعلام الدین، ص ۲۹۷ عَلَیکم بِالفِکرِ، فَإنَّهُ حَیاةُ قَلبِ البَصیرِ و مَفاتیحُ أبوابِ الحِکمَة. بر شما باد به تفکّر، که تفکّر مایه حیات قلب شخص بصیر و کلید درِ حکمت است. إعلام الدین، ص ۲۹۷

25-April-07
1404-فروردین-18

پرسش و پاسخ

فلسفه دین

صرف نظر از اینکه پیامبر چنین سخنی فرموده باشند این سخن حق است که ان الله جمیل و یحب الجمال و منظور از زیبایی خداوند زیبایی معنوی است چون خداوند وجود مادی نیست مانند اینکه همه ما زیبایی عدالت، آزادی و ایثار را می فهمیم و دوست داریم و از درک آن لذت می بریم از فداکاری یک انسان فداکار یا سرباز شجاع که زیباترین صحنه ها را در میدان جنگ و جهاد می آفریند احساس غرور می کنیم و خوشحال می شویم. خداوند زیبا و زیبا آفرین است از اینرو هرچه آفریده زیباست و جز زیبایی نیافریده و آن را دوست دارد.

میل به کمال بی نهایت در انسان وجود دارد و این میل و هر میل دیگری در انسان گزافه و بیهوده نیست و پاسخ مناسب خود را می طلبد مانند میل به آب در انسان تشنه که پاسخ مناسب خود را می طلبد اگر انسان احساس تشنگی کند و آبی برای ارضای این میل و برطرف کردن تشنگی نباشد این به معنای بیهودگی و فریب در آفرینش خواهد بود و چون خداوند عالم و حکیم است در آفرینش او فریب و باطل وجود ندارد پس این احساس و میل رسیدن به کمال بی نهایت باید پاسخ مناسب خود را بیابد، از سوی دیگر این دنیا با همه بزرگی و ظرافت و زیبایی محدود است و پاسخ گوی بی نهایت طلبی انسان نیست، پس اگر خداوند حکیم است که هست و میل ها را گزافه نیافریده و این میل پاسخ درخور می طلبد پس باید زندگی جاودان و بی نهایتی باشد که ظرفیت پاسخگویی به این میل انسان را داشته باشد و این همان معاد و زندگی اخروی است.

بنابه مفاد آیه مباهله، آل عمران/ 61 و حدیث شریف کساء اهل بیت پیامبر (ص) عبارت از حضرت علی (ع) و زهراء و حسن و حسین هستند .

همانگونه که در سوال اشاره کرده اید آیه شریفه می فرماید « امروز» دین شما را کامل کردم. پرسش فراروی آیه این است که کدام روز؟ این روز چه ویژگی داشته و چه حادثه ای در آن رقم خورده است که دین کامل شده است؟ با مراجعه به تفاسیر متعدد شیعه و اهل سنت معلوم می گردد که این روز همان روز هجدهم ذی الحجه سال دهم هجری می باشد که خداوند به پیامبر هنگام بازگشت از مناسک حج وحی فرستاد: « یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک فان لم تفعل فما بلغت رسالته » ای فرستاده [من] آنچه را که از سوی پروردگارت به تو نازل شد ابلاغ کن، اگر چنین نکنی [ بدان ] که رسالت الهی را ابلاغ نکرده ای. ( سیوطی ، الدرالمنثور . واحدی، اسباب انزول. ثعلبی، تفسیر الکشف و البیان عن تفسیر القران. ابو نعیم، الحیله. فخر رازی، التفسیر الکبیر) پیامبر بی درنگ فرمان توقف داد در مکانی که سر دو راهی قرار داشت و جمعیت از آنجا تقسیم شده و مسیر شهر خود را در پیش می گرفت . این جا غدیر خم نام دارد برکه ای که هنگام بارش در آن آب جمع می شود و اکنون خشک است و آفتاب داغ نیم روزی به شدت می تابد به گونه ای که برخی مردم قسمتی از لباس خود را بالای سر سایبان ساخته اند و قسمتی را زیر پا نیم فرشی تا از سوزش ریگهای آن در امان باشند . پس از بازگشت پیش تاخته ها و رسیدن بازمانده ها و اجتماع مردم پیامبر (ص) خطبه ای خوانده و اعلان کردند که من به زودی از میان شما می روم و در کنار حوض کوثر شما را ملاقات خواهم کرد تا ببینم با دو ثقل نفیس من قرآن و عترتم چه رفتاری داشته اید این دو از یکدیگر جدا نمی شوند تا درحوض به من برسند و شما با آویختن به آن دو گمراه نخواهید شد . مردم هر کسی من مولا و سرپرست اویم علی مولا و سرپرست اوست[1] . نکته ای را که پیامبر بارها پیش از ان نیز بیان کرده بود این بار به فرمان الهی در برابر جمعیتی چند ده هزار نفری به صورت رسمی اعلان می نمایند تا جای هیچگونه غفلت و انکاری به جا نماند آنگاه آیه مورد نظر نازل گردید : الیوم اکملت لکم دینکم ( مائده/3) امروز دینم را بر شما کامل گردانیدم در این هنگام و پیش از همه ابوبکر و عمر این مقام را به علی (ع) تبریک و تهنیت گفتند : "هنیئا لک یا ابن ابی طالب اصبحت مولانا و مولی کل مومن و مومنه" . این مقام برای تو فرخنده و گوارا باد ای علی بن ابی طالب تو از این پس مولای ما و مولای هر مرد و زن با ایمان خواهی بود . ( فخر رازی ، التفسیر الکبیر ، ذیل آیه شریفه و مسند احمد بن حنبل به نقل از براء بن عازب. و ثعلبی ، الکشف و البیان عن تفسیر القران .و ابن حجر ، الصواعق ، شبهه یازدهم ) از این رو مذهب شیعه یعنی مکتبی که بر مبنای پیروی از علی (ع) و فرزندانش استوار گردیده و علی (ع) را به ولایت و امامت پس از پیامبر (ص) برگزیده در زمان خود پیامبر (ص) و به فرمان وی شکل گرفته است و مذاهب دیگر پس از یک قرن از وفات پیامبر (ص) از قرن دوم هجری به بعد پدید آمدند . نکته ای که باید بدان اشاره کرد کاربرد مکرر لفظ شیعه علی در کلمات خود پیامبر پیش از حادثه غدیر است . شیعه در لغت به معنای پیرو و به طور ویژه در مورد دوستداران علی و فرزندان او که به امامت آنها اعتقاد دارند به کار می رود . ابن خلدون می نویسد : « شیعه از نظر لغوی به معنای یاران و پیروان است و در اصطلاح فقها و متکلمین - اعم از پسینیان و پیشینیان – بر پیروان علی و فرزندانش رضی الله عنهم اطلاق می گردد . » ( ابن خلدون ـ العبر ، 138 ) زمخشری از پیامبر (ص) روایت می کند که فرمود : « یا علی اذا کان یوم القیمة اخذت بحجزة الله ، و انت اخذت بحجزتی ، و اخذ و لدک بحجزتک و اخذ شیعه ولدک بحجزهم فنری این یومر بنا» ای علی هنگامی که روز قیامت رسد من دامن خدا را می گیرم و تو دامن مرا و فرزندان تو دامن تو را و شیعه فرزندان تو دامن آنها را ، آنگاه در انتظار آن خواهیم بود که دستور دهند ما را به کجا برند . (زمخشری ، ربیع الابرار، به نقل از مظفر ، تاریخ شیعه 134 ) چنانچه ابن حجر از طبرانی نقل می کند که علی (ع) فرمود : « ان خلیلی رسول الله (ص) قال یا علی انک متقدم علی الله و شیعتک راضین مرضییتن و یقدم علیه عدوک غضابی مقمحین ثم جمع علی یده یریهم الاقماح » دوست من رسول خدا می فرمود ای علی تو بر خدا وارد خواهی شد در حالی که شیعه تو از خدا راضی و خدا نیز از آنها راضی است و دشمن تو بر او در می آید در حالیکه ناخشنود و خشمناک و سر آنها به علت تنگی غل در بالا قرار گرفته و یا به دهان آنها لگام زده اند آنگاه برای اینکه این حالت را نشان دهد دستش را در گردنش جمع کرد. ( ابن حجر ، الصواعق المحرفه ، مظفر، تاریخ شیعه،35) و نیز ابن حجر گفته است : حافظ جمال الدین زرندی از ابن عباس آورده است که وقتی آیه زیر ناز شد : ان الذین امنوا و عملوا الصالحات اولئک هم خیر البریه ( همانا کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادند آنان بهترین آفریدگانند . رسول خدا (ص) فرمود: « هو انت و شیعتک . تاتی انت و شیعتک یوم القیامه راضین مرضیین و یاتی عدوک غضابی مقمحین » منظور این آیه ( خیر البریه ) تو و شیعه تو است . در حالی که از خدا خشنود هستید و خدا نیز از شما خشنود می باشد ، و دشمن تو بر خدا در می آید در حالی که خشمگین بوده و لگام بر دهان دارند ( یا سرشان را به خاطر تنگی غل به بالا گرفته اند ) و احادیث فراوان دیگری[2] که از پیامبر(ص) نقل شده و کسانی را که پیرو علی (ع) هستند شیعه نامیده و آنها را اهل نجات می داند . بنابراین پیدایش مذهب شیعه به عنوان پیروان علی (ع) و سپس فرزندان وی در زمان حیات پیامبر و به فرمان خداوند بوده است. پي نوشت: 1 - برای اطلاع از متن کامل سخنان پیامبر (ص) و شرح ماجرا به منابع نوشته شده درباره غدیراز جمله کتاب الغدیر نوشته علامه امینی مراجعه شود . 2 - در این زمینه مراجعه کنید به : محمد حسین مظفر ، تاریخ شیعه ، ترجمه سید محمد باقر حجتی ، نشر دفتر فرهنگ 33-40

در این باره نگارش یک کتاب مستقل لازم است ولی به طور کوتاه ، پس از مرگ و رخت بستن از این دنیای مادی که با جدا شدن روح از جسم خاکی به انجام می رسد انسان وارد عالم برزخ می گردد یعنی جایی میان دنیا و جهان مادی که اکنون زیست می کنیم وجهان آخرت که هنوز به پا نشده و آغاز آن با رخدادهای شگفت و عجیبی همراه است همانند خاموش شدن خورشید و ماه و انفجار و روان شدن کوهها و دریاها و ... بنابراین تمامی انسانهایی که مرده اند اکنون درعالم برزخ زندگی می کنند عالم برزخ در روایات به عالم قبر و قیامت صغری ( کوچک ) و ... نیز نامیده شده است . انسان در آن عالم از حیات و شعور برخوردار است از اینرو به تناسب عملش یا در خوشی و سرور و باغی از باغهای بهشت به سر می برد یا در سختی و عذاب و گودالی از گودالهای جهنم تا هنگامی که در صور دمیده شود و انسانها نخست همه مرده و سپس با نفخه دوم صور همه زنده و وارد عالم آخرت شوند و محشر به پا گردد و میزان گزارده شده و اعمال سنجش شود و سرنوشت انسانها روشن و بهشتیان و جهنمیان مشخص و از یکدیگر جدا شده و وارد منزل ابدی خویش شوند.

دین همان شاهراه مستقیم عبودیت و بندگی خداوند است که در همه زمان ها و مکان ها یکی بوده است و از یک حقیقت و ماهیت برخوردار بوده است. و اگر بخواهیم نامی بر آن بنهیم که گویای حقیقت آن باشد کلمه اسلام (تسلیم و فرمانبر خدا بودن) نامی گویا و رسا است. از اینرو همه ادیان اسلام و همه پیامبران و پیروان آنها مسلمان بوده اند. اما شریعت آن راه و خیابانی است که ما را به آن شاهراه می رساند و ممکن است متعدد بوده و از ویژگی های متفاوتی برخوردار باشند از اینرو شرایع و این راه های فرعی در برخی ویژگی ها متفاوت بوده اند این تفاوت ها هم در سطح معارف و حقایقی است که درباره شناخت هستی مطرح کرده اند هم در حوزه اجرائی و احکام عملی و قوانین زندگی. قوانین و دستورات هم در اصل تشریع مشابه اند ولی به خاطر تفاوت های زمانی و مکانی و استعدادها و شرایط انسانها و جوامع شیوه اجرایی و برخی جزییات آن متفاوت شده است مثلا نماز و روزه به عنوان یک عبادت واجب در همه ادیان بوده است ولی در شرایع شیوه اجرایی و شرایط آن تفاوت داشته است مثلا در شرایع ممکن است صورت ظاهری نماز و تعداد دفعات و رکعات آن متفاوت بوده است این عبادت ها و احکام همه هدف واحد و یگانه ای که در ادیان مشترک بوده را دنبال می کرده است

بله فكر كردن به امور جنسي با قصد لذت گناه و معصيت است

<
۱۴۰۴ فروردین
>
ش
ی
د
س
چ
پ
ج
۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۱ ۲
۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹
۱۰ ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶
۱۷ ۱۸ ۱۹ ۲۰ ۲۱ ۲۲ ۲۳
۲۴ ۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۳۰
۳۱ ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶
امروز
April
<
۱۴۰۴ فروردین
>
ش
ی
د
س
چ
پ
ج
۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۱ ۲
۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹
۱۰ ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶
۱۷ ۱۸ ۱۹ ۲۰ ۲۱ ۲۲ ۲۳
۲۴ ۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۳۰
۳۱ ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶
امروز
April
<
۱۴۰۴ فروردین
>
ش
ی
د
س
چ
پ
ج
۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۱ ۲
۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹
۱۰ ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶
۱۷ ۱۸ ۱۹ ۲۰ ۲۱ ۲۲ ۲۳
۲۴ ۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۳۰
۳۱ ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶
امروز
April
<
۱۴۰۴ فروردین
>
ش
ی
د
س
چ
پ
ج
۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۱ ۲
۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹
۱۰ ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶
۱۷ ۱۸ ۱۹ ۲۰ ۲۱ ۲۲ ۲۳
۲۴ ۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۳۰
۳۱ ۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶
امروز
April