" روزه درمانی  "

مقدمه : ماه مبارک رمضان که ماه خداست، همه چیزدر آن رنگ خدایی به خود می گیرد ،به همین منظور  یک فرصت طلایی واستثنایی برای بازسازی شخصیت وخودسازی ونزدیکی به خدا وکسب ارزشهای الهی است وغفلت از این فرصت بزرگ خسارت سنگین وجبران ناپذیراست که به تعبیر پیامبراکرم (ص)کسی که از این ماه بهره مند نشود شقی ترین انسان ها ست ،  امام صادق (ع)درهنگام حلو ل ماه مبارک به فرزندش برای اینکه دچار خسارت نشود توصیه های اساسی دارد  " فاجهدوا ا نفسکم فان فیه تقسیم الارزاق تکتب الاجال وفیه یکتب وفدالله ا لذین یفدون ا لیه وفیه لیله ا لعمل فیها خیر من ا لعمل فی ا لف شهر " با تمام وجود در این ماه تلاش کن چون در این ماه روزی ها قسمت می شود واجل ها نوشته می شود ودر آن نا م های میهما نان خدا که بر او وارد می شوند نوشته می شوند ودر این ماه شبی است که عمل در آن شب از عمل هزار شب بهتر است
 *پس ای عزیز، برای درک عظمت این ماه ونیز بهره مندی بیشتراز آن نکا تی  اشاره می شود امید است مشمول لطف وعنایت ویژ ه حضرت حق تعالی  وحضرت ولیعصر (عج)در این ماه شریف قرارگیریم  

*شکار فرصت ها ی ناب و استثنایی برای مسلمین  
فرصت ناب وطلایی واستثنایی در ماه عظمت وشرافت وکرامت برای همه مسلمین در خطبه ی شریف شعبا نیه دقیقا مشخص است " امیرا لمومنین فرمود روزی پیامبر اکرم (ص) خطبه ای در عظمت ماه رمضان خواند  " ای مردم هما نا ماه خدا (رمضان) با برکت ورحمت وآمرزش به شما روی آورده است ، این ماه نزد خدا بهترین ماه است وروزهایش بهترین روزها وشب هایش بهترین شب ها وساعت هایش بهترین ساعات است در این ماه شما به میهما نی خدا دعوت شده اید ودر زمره بهره مندان از کرامت خداوند قرار گرفته اید در این ماه نَفَس های شما ثواب تسبیح وذکرخدا دارد وخواب شما عبادت و اعمال شما پذیرفته ودعایتان به اجا بت می رسد ...من بر خاستم وعرض کردم یا رسول الله بهترین عمل در این ماه چیست "  مَا اَفضَلُ الاَعمال ؟پیامبر فرمود  :            ا ی ا با ا لحسن بهترین عمل در این ماه خویشتن داری از حرام های خداوند است   " اَلوَرَعُ عَن محارم الله "
ازاین فرمایشات پیامبراکرم (ص) به خوبی فهمیده می شود که ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای بازسازی شخصیت ونیز بهره مندی از فضای سراسر معنوی آن است  که همه چیز صبغه الهی(رنگ خدایی) به خود می گیرد ودرهای رحمت آسمان  باز است " ان ابوا ب السّماء تفتح فی اول لیله من شهر رمضان ولاتغلق الی آخر لیله منه"    به درستی که در نخستین شب ماه رمضان درب های آسمان گشوده می شود وتاآخرین شب آن در ها بسته نمی شود  ) به یک معنا اگر از فرصت ناب واستثنایی ماه رمضان  خوب استفاده نکنیم جز ء شقی ترین و بد بخت ترین افرا د خواهیم بود

* بهار قر آن، ماه لذّت وشادابی درونی
چون قرآن در ماه مبارک رمضان نازل شده تلاوت آن در این ماه بسیار فضیلت دارد، در روایات اسلامی ، ماه رمضان را بهار فرآن می نامند  امام باقر(ع) فرمود: " هرچیزی بهاری دارد و بهار قرآن ماه رمضان است"
 خداوند می فرماید " شهر رمضان ا لذی ا نزل فیه ا لقرآن هدی للنّا س "  ماه رمضان ماهی است که قرآن را برای راهنمایی وهدایت مردم فرستا د یم  . و اژه للنّاس بیا نگر این است که قرآن فقط برای هدایت مومنان ومسلمانان نیست بلکه برای هدایت  توده وعموم مردم است  ، مهمترین درخواست وحاجت یک مسلمان که در روز ده بار از خداوند در نماز درخواست می کند   " اهدنا ا لصّراط ا لمستقیم " است ، هدایت در راه مستقیم که لازمه آن شناخت دو راه دیگر " غیر ا لمغضوب علیهم " راه کسانی که مورد خشم خدا واقع شده ویا " و ا لضّالین"  راه کسانی که گمراه شدند در آیه 61 سوره یس آمده  "و ان اعبدونی هذا صراط ا لمستقیم"  مرا عبادت کنید که این است راه مستقیم پس نتیجه گرفته می شود راه رسیدن به صراط مستقیم ، یعنی راه عبودیت وبندگی که در سوره ذاریات آیه 56 فلسفه خلقت انسان وجن را عبادت معرفی می کند  "ما خلقت الجنّ والانس الاّ لیعبدون" از نشانه های عظمت این ماه نسبت به ماه های دیگرهمین بس که در قرآن از آن به بزرگی یاد شده واین ماه ، ماه نزول قرآن خوا نده شده است   
تمام کُتب آسما نی در این ماه نازل شده امام صادق (ع)می فرماید : کل قرآن کریم در ماه رمضان به بیت المعمور نازل شد سپس در مدت 23 سال به تدریج برپیامبر اکرم (ص) نازل شد و صحف ابراهیم در شب اول ماه رمضان وتورات در شب ششم ماه رمضان و ا نجیل در روز سیزده ماه رمضان وزبور داود در روز هیجدهم ماه رمضان نازل شد                                     
  آداب تلاوت قرآن: آداب جمع ادب است وادب یعنی نگهداشت حدّ هرچیز ، بنابراین در تلاوت هم باید حدّحرمت قر آن را نگه داشت.
مسواک زدن که پیامبر اکرم (ص) زیاد به آن سفارش نموده است
 وضو وطهارت
پناه بردن به خدااز شرّشیطان رانده شده پیش از قرائت قرآن (نحل /98)
قرائت از روی قرآن(نگاه به آیات قرآن) که در سفارش پیامبراکرم(ص) جزء بهترین اعمال امت معرفی شده است.
قرائت قرآن با صوت زیبا وخوش که زینت قرآن می باشد  
 ترتیل خوانی قرآن (مزمل/4)

توجه به عظمت کلام الهی: اگر قرآن برکوه نازل می شد کوه از ترس خدا ، متلاشی ومتاثر می شد،پس بر ا نسان است وقتی قرآن برای او تلاوت می شود ویا قرآن می خو ا ند قلبش خاشع شود (حشر /21)
یاد آوری عظمت صاحب کلام آن و ا ندوه به هنگام تلاوت قرآن
تدبّر در آیات قرآن (افلا یتدبّرون القرآن )  (محمد /24) تدبّریعنی ژرف اندیشی وتفکر عمیق وتوجه به عاقبت امور
توجه به حقیقت معنا : کسی که قرآن می خوا ند تنها به تدبّر وفهم در معنی ظاهری اکتفاء نکند بلکه سعی کند حقیقت معنی بر او روشن شود وقتی می خوا نیم "هو السمیع البصیر" او شنوا و بینا است در معنی این صفات بایدخوب تامل کند تا معنی با طنی این آیات بر او کشف شود. 
 
* تعیین سرنوشت انسان در شب قدر
لیله القدر خیر من الف شهر(قدر /3)  شب قدر برتر از هزار ماه است (حدود 84سال ) " تنزل الملائکه والرّوح فیها باذن ربّهم من کلّ امر " و فرشتگان وروح در این شب به اذن خداوند برای تقدیر هرکاری فرود می آیند(قدر /4) وجمیع مقدرات بندگان را تعیین می کنند ووجود این شب در این ماه مبارک موهبتی بزرگ برای امّت پیامبر اکرم(ص) است ومقدّرات یکسال انسان (حیات ،مرگ ، رزق وروزی و...) براساس لیاقت ها وزمینه هایی که خود بوجود می آوریم تعیین می شود و ا نسان در چنین شبی با تفکر وتدبّر می تو ا ند به خودآید واعمال خود را ارزیابی و با بدست آوردن زمینه مناسب بهترین سرنوشت را برای خود رقم بزند
 امام صادق می فرماید: " آغاز سال (حساب اعمال ) شب قدر است در آن شب برنامه سال آینده نوشته می شود" ونیز فرمود " تقدیر مقدرا ت (برآورد اعمال) در شب نوزدهم است وتحکیم (تصویب)آن در شب بیست یکم وامضاء(تنفیذ)آن در شب بیست وسوم است "واز او پرسیدند چگونه شب قدر از هزار ماه برتر است ؟فرمود کارنیک در آن شب ، از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است  
*پس ای عزیز، چو ن هر عملی در شب قدر ارزش هزار ماه رادارد ( معادل 84 سال) لازم است اعمال خوب رادراین شب سرلوحه زندگی قرار دهیم . نمونه ای از این اعمال  عبارتند از 1- تفکر عمیق در عظمت وقدرت خداوند با به یاد آوردن نشا نه های او مثل آسمان ها ،زمین ،کوهها ،دریا ، جنگل و...2- ا فطار ی دادن به نیازمندان 3- احسان به دیگران 4- صدقه دادن به فقراء 5- مطالعه کتاب های سودمند 6- طلب استغفار وآمرزش از خدا (تو به) 7- خوش رویی وخوش خُلقی با دیگران 8- دعا کردن 9- خو ا ندن آیات الهی  10-احترام ویژه به و ا لدین 11- دستگیری از خا نواده هایی که دچار مشکل هستند.                                                       
پیامبراکرم (ص):روزه سپر آتش جهنّم است (با روزه گرفتن انسان از آتش جهنّم در امان است )(کافی ج4ص62)
امام علی (ع):روزه ی قلب ، بهتر از روزه زبان، وروزه ی زبان بهتر از روزه شکم است (غررالحکم ودررالکلم ص176)
حضرت فاطمه (س): روزه داری که زبان وچشم وگوش وجوارح خود را حفظ نکرده باشد، روزه اش به چه کاری خواهد آمد ؟(دعا ئم الاسلام ج1ص268)
امام حسن (ع):خداوند ماه رمضان را برای بندگان خود میدان مسا بقه قرار  داد، پس عده ای در آن ماه با اطاعت و عبادت به سعادت وخشنودی الهی از یکدیگر سبقت می گیرند وگروهی از روی بی توجهی وسهل ا نگاری خسارت و ضررمی نمایند  
امام سجاد (ع): از حق روزه آن است که بدا نی این پرده ای است که خداوند در برابرزبان ،گوش ،چشم ، ا ندام وشکمت آویخته تاتورا در برابر آتش بپوشاند (تحف العقول ص258)
امام باقر (ع): اسلام بر پنج چیز استوار است 1- نماز 2- زکات 3- حج
4- روزه   5- ولایت   (بحار الانوار ج 68 باب 27حدیث 1)
امام صادق (ع): هرکس روزه داری را افطار دهد برای او هم مَثَل اجر روزه دار است
امام کاظم (ع): دعای شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب می شود
(مکارم الاخلاق ص27)
امام رضا (ع):هرکس در ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را بخواند مثل این است که در ما ههای دیگر تمام قرآن را بخو ا ند
امام هادی (ع) : شیعیان چهار عید دارند  فطر ، قربان ، غدیر ، جمعه   (بحارج98ص351)
امام حسن عسگری (ع): روزه برای آن است که غنی (تو ا نگر)درد گرسنگی را بچشد ودر نتیجه به نیازمندان کمک کند

*ماه ذوب شدن گناهان وپاک شدن قلب ها
گناه در لغت به معنی خطا ، نا فرما نی وجرم است ودر اصطلاح دینی به معنای معصیت و نا فرمانی حق تعالی می باشد طبق آیات ورو ایات اسلامی 1- گناه مرضی سخت برای روح ا نسان است 2- گناه ما نع استجابت دعا ست 3- عمل فرد گنا هکار مورد قبول خداوند و ا قع نمی شود 4- در جهان آخرت دچار عاقبت ناگوار آن می گردد  5- گناه بسیار، ایمان را از دل بیرون می کند
 رسول خدا (ص) فرمود: " ا نما سمّی ا لرمضان لانه یرمض الذّنوب  " رمضان را بدین سبب رمضان نامیده اند که گناهان را می سوزا ند از این حدیث استنباط می شود که اگر زمینه تو به در این ماه رحمت برای ما فراهم شود ، مشمول لطف خدا و ا قع می شویم وتوبه پذیرفته می شود، ممکن است این سئو ا ل مطرح شود در ماههای دیگر آیا این امکان وجود ندارد؟ در پاسخ باید اشاره کرد بلی آمرزیده می شود ولکن در ماه مبارک رمضان که ماه میهما نی خداست و همه چیز رنگ خدایی به خود می گیرد ،سریعتر و ا فزون تر ، توبه پذیرفته وگناهان آمرزیده می شودامام علی (ع )می فرماید " ا لتّوبه تطهر القلوب وتغسل الذّ نوب  " (مستدرک الوسائل میرزا نوری ج12ص129) تو به قلب هارا پاک وگناهان را شستشو می دهد ونیز پیامبراکرم (ص)فرمود " ا لتائب من الذّنب کمن لا ذ نب له " (همان ماخذص126 )کسی که توبه می کند هما نند کسی است که گناه نکرده است ازاین حدیث استفاده می شود اگر توبه حقیقی باشد وپذیرفته شود گویی شخص تازه متولد شده وهیچ گناهی نکرده است
 
 *راه درمان وعلاج گناه
 1- فکر و نیّت برگناه نداشته باشیم ، وقتی فکر انسان برمحور گناه نباشد امکان تسلط شیطان برانسان ووادار کردن او به انجام گناه از بین می رود یا تضعیف می گردد             
   2- باافراد آلوده ومنحرف وگناهکار دوستی و نشست و برخاست نداشته باشیم   
   3- درمجلس گناه حضور نداشته باشیم    
    4- درمان اصلی گناه تو به ، از گناهان و بازگشت به سوی خداست    
    5- عدم  یاس از رحمت خدا و امید داشتن به مغفرت وآمرزش تمام گناهان از جا نب خداوند 

1-تمرین وپرورش تقوی (لعلکم تتّقون): مهمترین فایده روزه از دیدگاه قرآن کریم تقوی می باشد ،تقوی بمعنی حفاظت ونگهداری وکنترل خود در برابر گناه است
امام علی (ع) : مَثَل آدم  بی تقو ا مَثَل سوارکاری است که سو ار بر ا سب چموش وسرکش (هوای نفس) شود وعاقبت سوار کار را در آتش می افکند
مَثَل آدم با تقوا ، مَثَل سوار کاری است که برا سب راهور ورام سوار شود و لجام اسب را بردست دارد (هوی نفس تحت کنترل عقل اوست) وعاقبت آنها ، بهشت است 
    
2- تندرستی بدن : پیامبراکرم می فرماید  "صوموا تصحو ا "  روزه بگیرید تا سا لم بمانید و نیز  فرمود معده ،خا نه تمام درد ها ست (عامل آن پُرخوری )و امساک (روزه) بالاترین دارو هاست (بحار الانوار ج96و64ص255و290)
روزه‌داری می‌تواند سطح قند خون بدن را کنترل کرده و روزه‌داری متناوب به ا فزایش طول عمر، کاهش ا لتهاب با فت‌های بدن، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت، آ لزایمر و پارکینسون منجر خواهد شد

3- بهداشت روح وروان : روزه داری روح وروان وقلب را آرامش می دهد و باعث سلامتی روح
 می شود امام باقر (ع )می فرماید" روزه وحج آرام بخش دلهاست " امام علی (ع)"خداوند روزه را برای آرام کردن اعضاء وجو ارح، خشوع دیدگان وفروتنی جان ها وخضوع دلها قرار داد"

4- فلج شدن شیطان: امام علی (ع) به پیامبر اکرم عرض کرد یا رسول ا لله چه چیزی شیطان را از ما دور می کند ؟ پیامبر اکرم (ص) فرمود :"روزه چهره شیطان را سیاه می کند و صدقه پشت اورا می شکند "بنا براین روزه ما نع نفوذ شیطان های جنّی وانسی شده ووسوسه های آنان را خنثی می کند

5- مساوات بین ثروتمند وفقیر : ا نسان روزه دار در هنگام گرسنگی و تشنگی به یاد فقراء و بینوایان می افتد و به آنها کمک می کند امام حسن عسکری (ع) :  باروزه توا نگر درد گرسنگی را می چشد ودر نتیجه به نیازمند کمک می کند

6- رشد فضائل اخلاقی : روزه صفات اخلاقی مثل صبر وپایداری در مقابل خواهش های نفس ،حفظ چشم در برابرگناه ،حقظ زبان از دروغ وغیبت ،حفظ گوش از شنیدنی های بد ،خوش رویی وخوش رفتاری در برابر مردم ،درآمد حلال وپاک ،احساس همدردی با فقراء ونیازمندان ،و...را در انسان زنده می کند

*روزه و روزه داری از نگاه دانشمندان
دكتر الكسيس كارل با روزه‏داري قند خون در كبد مي‏ريزد و چربي هايي كه در زير پوست ذخيره شده‏اند، پروتئين‏هاي عضلات و غدد، و سلولهاي كبدي آزاد شده به مصرف تغذيه مي‏رسند.
دكتر ژان فروموزان وي معالجه با روزه را به شستشوي احشاء تعبير مي‏كند كه در آغاز روزه‏داري، زبان باردار است ... كه پس از سه چهار روز بو برطرف مي‏شود، اسيداوريك ادرار كاهش مي‏يابد، و شخص احساس سبكي و خوشي خارق‏العاده مي‏كند. در اين حال اعضاء هم استراحتي دارند(اولين دانشگاه و آخرين پيامبر، ج 3، ص 98)
دكتر تومانيانس بهترين داروها براي برطرف ساختن سوء هاضمه روزه است. مرض مخصوص كبدكه موجب«يرقان»مي‏گردد بهترين طريق معالجه‏اش روزه گرفتن است، ايجاد اين مرض اغلب اوقات به واسطه خستگي كبد است كه در موقع زيادي عمل و فعاليت، نمي‏تواند صفراء را از خون بگيرد.( روزه، درمان بيماريهاي روح و جسم، ص 131)
دكتر گوئل پا بيماري‏ها از تخمير غذا در روده‏هاست كه همه با روزه اصلاح مي‏گردد.( روش نوين براي درمان بيماري‏ها، ص 67، دكتر الكسي سوفورين)
دكتر آلكسي سوفورين جسم به هنگام روزه به جاي غذا از مواد داخلي استفاده مي‏كند و آنها را مصرف مي‏كند، و مواد كثيف و عفوني كه در جسم هست و ريشه و خميره بيماري‏هاست، از بين‏مي‏رود و به اين طريق روزه سبب بهبودي همه بيماري‏هاست. از اين رو جسم خود را به وسيله روزه از داخل نظيف و پاكيزه كنيد.
دکتر اوتو بوخنگر اكثر بيماري‏هاي حاد و مزمن را مي‏توان به وسيله روزه بهبود بخشيد، يا از شدت آنها كاست. به هنگام روزه، بدن بيمار پست‏ترين مواد را از سراسر بدن جمع‏آوري كرده و مي‏سوزاند، نيروهاي نوسازي بدن انسان به هنگام روزه فعال مي‏شوند و تصفيه و ترميم بافتها را شروع مي‏كند.
دكترعبدالعزيز اسماعيل پاشا براي معالجه در موارد زير از روزه استفاده مي‏شود.
الف : در مورد اضطراب مزمن امعاء و هنگامي كه مقرون با تخمير مواد زلاليه و مواد نشاسته‏اي باشد.ب: هنگام زياد شدن وزن كه ناشي از كثرت خوراك و كمي حركت باشد.  ج : زيادي فشار خون. د: مرض قند. ه:  در مورد التهاب حاد و مزمن كليه كه مقرون با ترشح و تورم باشد. و: در مورد امراض قلب كه توأم با تورم باشد. ز : التهاب مزمن مفاصل، خصوصا وقتي كه توأم با امراض چاقي باشد.( اسلام و طب، دكتر عبدالعزيز اسماعيل پاشا، ترجمه سيد غلامرضا سعيدي، ص 44)
دكتر آندره پاسك در صورت وجود ناراحتي هاي وخيم چشم (ورمها، ورم شبكيه، ورم بافت ملتحمه، آب مرواريد و آب سبز) روزه حتما ضروري است. (درمان طبيعي بيماريهاي چشم، ص 134)
دکترکارلو چون امراض زياد شده‏اند، خود را ناگزير مي‏بينم كه هم‏وطنان خود را نصيحت كنم و آنها را بوسيله دوايي مؤثر كه در دسترس هر فقير و ثروتمند باشد، راهنمايي كنم و اين همانا روزه‏اي است كه محمد(ص) در جزيرة العرب تشريح نمود. مادامي كه غذا به تن مي‏رسد ميكربها در حال رشد است، ولي هنگامي كه از غذا پرهيز كند، ميكربها روبه ضعف مي‏روند... روزه‏اي كه اسلام  واجب كرد، بزرگترين ضامن سلامتي تن است ( فلسفه روزه يا مناظره استاد و دانشجو، ص 85)
دكتر آلن مويل روزه  چهار فايده دارد1- مانع تجمع مواد سمّي مي‏شود2- باعث استراحت دستگاههاي گوارش مي‏گردد3- به وسيله روزه ، بدن انرژي خود را صرف دفع سموم مي‏كند.4 ـ نيروي حيات تحريك مي‏شود تا مواد زايد دفع گردد ( شفاي طبيعي، ص 43)

*     نتایج تحقیقات علمی برای  روزه‌داری
 پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی ارومیه :  روزه از راهکارهای تاثیرگذار در کاهش عوامل خطرزا برای گرفتگی عروق قلبی معرفی شده است که علاوه بر این می‌تواند در کاهش مقاومت به انسولین و بهبود بیماران دیابتی هم تاثیرگذار باشد.
متخصصان تغذیه دانشگاه شیکاگو:  روزه در جلوگیری از پیشرفت اختلالاتی که می‌تواند زمینه‌ساز مرگ زودهنگام و ناگهانی انسان‌ها باشد پیامدهای مثبتی را به همراه دارد
رئیس موسسه ملی علوم اعصاب : روزه گرفتن در دوره‌های زمانی مشخص از سلول‌های عصبی در برابر هر گونه استرس و فشارهای روحی ـ روانی محافظت می‌کند. به گفته ماتسون، 10 تا 16 ساعت  روزه‌داری می‌تواند در کاهش احتمال ابتلا به آسیب‌های مغزی و در نتیجه بروز سکته مغزی و ابتلا به آلزایمر نقش مهمی دارد.
محققان کالج قلب و عروق ایالت نیواورلئان : روزه‌داری موجب افزایش هورمونی موسوم به HGH می‌شود که این هورمون حفظ سلامت، تناسب اندام و افزایش طول عمر افراد را تضمین می‌کند.
 مرکز بین‌المللی قلب در مرکز پزشکی Murray در یوتا : روزه‌داری موثرترین روش برای کاهش خطر ابتلا به دیابت و مشکلات متابولیکی ناشی از آن است.  
 محققان اروپایی :  روزه می‌تواند راهکار مناسبی برای کاهش میزان اضطراب و افسردگی باشد. محققان اروپایی درباره تاثیر روزه بر روان افراد تحقیقات جامعی انجام داده‌اند. آنها بر این باورندکه نقش روزه در سلامت روان به مراتب می‌تواند بیشتر از نقشی باشد که روزه‌داری در سلامت جسم ایفا می‌کند.
" مباحث روزه از دیدگاه دانشمندان غربی با تلخیص از اینترنت گرفته شده است "